Lão nông có thu nhập quanh năm từ gom rơm “biến” thành nấm

Biến “rơm” thành nấm

Năm 2008, khi địa phương có chủ trương khuyến khích người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, thực hiện trồng nấm bằng rơm rạ, sẵn có ruộng của gia đình, ông Bùi Văn Hoa (thôn Giang Khẩu, xã Đại Thắng, huyện Tiên Lãng, TP. Hải Phòng)  mạnh dạn đăng ký thực hiện mô hình và bắt tay vào việc trồng nấm từ đó  đến nay.

Cả đời gắn bó với sản xuất nông nghiệp, với cây lúa nên mỗi khi bước vào vụ thu hoạch, ông Hoa thấy nhiều nông dân vẫn còn thói quen đốt bỏ rơm ngay trên ruộng đồng. Ông nhận thấy việc này gây lãng phí nguồn tài nguyên lại ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng không khí, môi trường, trong khi rơm lại là nguồn nguyên liệu quý để làm nên các bịch giá thể trồng các loại nấm, đóng góp giá trị trong việc phát triển nền nông nghiệp sạch, tuần hoàn.

Gia đình ông Hoa sử dụng rơm của lúa nếp để làm nấm sò.

Theo ông Hoa, nấm sò là thực phẩm bổ dưỡng được ưa chuộng trong chế biến thức ăn hàng ngày, đặc biệt cho những người ăn chay. Vì thế, nhu cầu thị trường ngày càng cao, mô hình trồng nấm sò tại nhà trở thành nguồn thu nhập chính của gia đình.

Dẫn PV đi thăm trại nấm, ông Hoa cho biết, từ chỗ là nguồn chất đốt, thức ăn cho gia súc..., khi đời sống của người dân khá lên, rơm rạ dần bị đào thải trong cuộc sống hàng ngày, thay vào đó là những chiếc bếp ga, bếp từ. Rơm rạ gặt xong bị vứt bỏ lại ruộng, gia đình tận dụng, thuê nhân công đi thu gom, vận chuyển về làm nguyên liệu trồng nấm.

Để trồng nấm hiệu quả, từ khâu xử lý nguyên liệu đến khâu đóng gói giá thể mất nhiều công đoạn hơn, tỉ mỉ hơn những nguyên liệu khác.

Theo lão nông này, nấm là loại cây trồng ưa ẩm, ưa sạch, rất nhạy cảm với các yếu tố môi trường, nhất là ánh sáng, sâu bệnh. Vì vậy, người trồng nấm phải tuân thủ đúng quy trình kỹ thuật để nấm có thể sinh trưởng và phát triển tốt.

Trong quá trình trồng nấm, khâu xử lý mầm bệnh đóng vai trò quyết định năng suất của cả vụ. Với nấm sò, gia đình ông Hoa phải tiến hành dựng giàn, treo giá thể trong nhà kín để tránh côn trùng xâm nhập. Tưới hoàn toàn bằng nước sạch, che bạt nylon tại lối vào để tránh ruồi tấn công.

Chia sẻ về kỹ thuật xử lý rơm để trồng nấm sò đạt chất lượng, ông Hoa cho biết, gia đình sử dụng rơm của lúa nếp. Sau khi thu gom từ ruộng về, rơm được phơi khô, sau đó ngâm trong bể nước vôi khoảng 2 ngày. Khi đó, nước thấm đều với rơm thì vớt ra, để ráo nước rồi đánh đống phủ nylon kín trong 3 ngày cho hết mầm bệnh. Tiếp tục dùng máy băm nhỏ rơm và ủ thêm 3 ngày tiếp theo rồi đưa ra đóng bịch.

Toàn bộ số bịch vừa đóng sẽ được đưa vào lò hấp trong 16 giờ. Sau đó để nguội trong 24 giờ rồi mới đem cấy giống. Một ngày sau tiến hành chuyển lên sàn ươm, khi nào thấy sợi nấm ở bịch ăn trắng hết, tiến hành đưa ra khu treo sản phẩm. Chú ý tưới nước và cấp ẩm hàng ngày.

Theo kinh nghiệm của ông Hoa, khi bịch nấm trắng đều tiến hành treo các bịch lên dây, mỗi dây treo 6 bịch, theo từng hàng xếp lên nhau. Để nấm có lối mọc ra, ông dùng dao rạch xung quanh bịch nấm chừng 2cm, các vết rạch so le và đều nhau. Nấm bắt đầu phát triển từ các vết rạch và mọc thành từng cụm nên thu hái cả cụm. Nấm từ khi xuống giống đến khi thu hoạch khoảng 1,5 tháng. Một năm có thể trồng nhiều vụ nhưng gia đình ông Hoa chỉ tập trung trồng 2 vụ/năm.

Ông Bùi Văn Hoa kiểm tra quá trình sinh trưởng của cây nấm sò.

Tạo thu nhập ổn định

Trồng nấm tuy vất vả, nhưng nấm cho thu nhập cao hơn cấy lúa và một số cây trồng khác, trở thành nguồn thu nhập chính của gia đình ông Hoa. Càng phát triển mô hình, ông lại thêm dày dặn kinh nghiệm, trồng nấm quanh năm không lo mất mùa.

“Gia đình đang sở hữu khu trại với hàng vạn bịch nấm sò, mỗi bịch cho thu 0,8 - 1kg nấm tươi, bán với giá 35.000-40.000 đồng/kg, trừ chi phí,  thu lãi 30-35 triệu đồng/vụ. Do sản xuất nấm bằng rơm lúa nếp nên nấm có vị thơm đặc trưng riêng và chất lượng, cùng với thị trường tiêu thụ rộng mở, nhiều lúc gia đình không có đủ nấm để cung cấp đến người dùng”, ông Hoa phấn khởi nói.

Ông Hoa tự hào về quá trình gần 20 năm gắn bó với nghề trồng nấm của mình.

Ông Bùi Tuấn Anh, Chủ tịch Hội Nông dân kiêm Chủ tịch Hội Làm vườn xã Đại Thắng, cho biết, mô hình trồng nấm mang lại hiệu quả kinh tế thiết thực cho gia đình ông Hoa. Ông đã tận dụng, thu gom rơm để trồng nấm, việc này không chỉ làm giảm tình trạng đốt rơm rạ gây ảnh hưởng môi trường mà còn thúc đẩy phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn.

Từ phế thải của cây lúa bị người nông dân bỏ phí ngoài đồng sau mỗi vụ thu hoạch, gần 20 năm qua, ông Bùi Văn Hoa vẫn cần mẫn làm bạn với cây nấm, biến rơm rạ thành sản phẩm có giá trị kinh tế ổn định; đóng góp tích cực cho sự phát triển của quê hương, chung tay bảo vệ môi trường nông thôn ngày càng xanh - sạch - đẹp.

Theo Kinh Tế Nông Thôn